Bij het starten van een eigen onderneming is een van de belangrijkste beslissingen de keuze voor de rechtsvorm. Twee veelvoorkomende rechtsvormen in Nederland en België zijn de eenmanszaak en de besloten vennootschap (BV). Beide hebben hun eigen voor- en nadelen, afhankelijk van je ambities, risicobereidheid en financiële situatie. In deze blog bespreken we de belangrijkste verschillen tussen een eenmanszaak en een BV, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.
Wat is een Eenmanszaak?
Een eenmanszaak is de eenvoudigste rechtsvorm voor een onderneming. Zoals de naam al aangeeft, wordt deze door één persoon gerund, maar dat betekent niet dat er geen werknemers in dienst kunnen zijn. De eigenaar is persoonlijk aansprakelijk voor alle schulden van de onderneming.
Wat is een BV?
Een besloten vennootschap (BV) is een rechtspersoon, wat betekent dat de onderneming als zelfstandige entiteit wordt gezien. Dit heeft gevolgen voor aansprakelijkheid en belasting. Een BV heeft minimaal één aandeelhouder, die niet persoonlijk aansprakelijk is voor de schulden van de BV, tenzij er sprake is van wanbeleid.
Aansprakelijkheid
Eenmanszaak
Bij een eenmanszaak ben je als eigenaar volledig aansprakelijk voor alle schulden van het bedrijf. Dit betekent dat als je onderneming in financiële problemen komt, je privévermogen ook kan worden aangesproken om schulden te betalen. Dit is een belangrijk risico, vooral als je in een sector werkt waar grote financiële verplichtingen spelen.
BV
Bij een BV is de aansprakelijkheid beperkt tot het vermogen van de BV. Je privévermogen blijft in principe buiten schot, tenzij je persoonlijk garant hebt gestaan voor leningen of sprake is van wanbeleid. Dit maakt een BV een aantrekkelijke optie voor ondernemers die risico’s willen beperken.
Belastingen
Eenmanszaak
Een eenmanszaak wordt belast via de inkomstenbelasting. De winst wordt opgeteld bij je persoonlijke inkomen, waarop progressieve belastingtarieven van toepassing zijn. In Nederland profiteer je als startende ondernemer van aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek en startersaftrek. Dit kan fiscaal voordelig zijn in de beginfase.
BV
Een BV betaalt vennootschapsbelasting over de winst. Daarnaast betaal je als directeur-grootaandeelhouder (DGA) inkomstenbelasting over je salaris en over winstuitkeringen (dividendbelasting). Dit kan fiscaal aantrekkelijk zijn bij hogere winsten, omdat de vennootschapsbelasting lager is dan de hoogste schijf van de inkomstenbelasting.
Administratieve Vereisten
Eenmanszaak
Een eenmanszaak heeft minder administratieve verplichtingen. De boekhouding is relatief eenvoudig en er zijn geen verplichtingen zoals het opstellen van een jaarrekening volgens wettelijke normen. Dit bespaart tijd en kosten.
BV
Een BV heeft meer administratieve verplichtingen. Zo moet er een jaarrekening worden opgesteld en ingediend bij de Kamer van Koophandel. Daarnaast moeten aandeelhoudersvergaderingen worden gehouden en moet de boekhouding voldoen aan strengere eisen. Dit brengt extra kosten en administratieve lasten met zich mee.
Kosten van Oprichting en Onderhoud
Eenmanszaak
Een eenmanszaak oprichten is eenvoudig en goedkoop. Je hoeft alleen je onderneming in te schrijven bij de Kamer van Koophandel, wat enkele tientjes kost. Verder zijn de jaarlijkse kosten laag, omdat er minder juridische en administratieve verplichtingen zijn.
BV
Een BV oprichten is duurder en complexer. Je hebt een notariële akte nodig, inclusief statuten, en je moet je inschrijven bij de Kamer van Koophandel. De oprichtingskosten liggen vaak rond de €1.000 of meer. Ook de jaarlijkse onderhoudskosten, zoals administratie- en accountantskosten, zijn hoger dan bij een eenmanszaak.
Financiering en Groei
Eenmanszaak
Het verkrijgen van externe financiering kan lastig zijn voor een eenmanszaak, omdat de onderneming en de ondernemer juridisch gezien één zijn. Banken en investeerders geven vaak de voorkeur aan ondernemingen met een rechtsvorm die beperkte aansprakelijkheid biedt, zoals een BV.
BV
Een BV heeft een betere reputatie bij investeerders en banken, omdat het een zelfstandige juridische entiteit is. Hierdoor is het eenvoudiger om kapitaal aan te trekken, bijvoorbeeld door aandelen uit te geven of investeerders aan te trekken.
Flexibiliteit en Overdracht
Eenmanszaak
Een eenmanszaak is flexibel in beheer, omdat er geen verplichtingen zijn richting aandeelhouders of bestuurders. Echter, bij verkoop of overdracht van de onderneming kunnen er complicaties ontstaan, omdat de onderneming direct verbonden is aan de eigenaar.
BV
Een BV biedt meer flexibiliteit bij overdracht of verkoop. Aandelen kunnen relatief eenvoudig worden overgedragen aan een andere eigenaar. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor ondernemers die hun bedrijf later willen verkopen of overdragen aan een opvolger.
Welke Rechtsvorm Past bij Jou?
De keuze tussen een eenmanszaak en een BV hangt af van verschillende factoren:
- Risico: Wil je je privévermogen beschermen? Dan is een BV een veiligere keuze.
- Belastingvoordelen: Voor lagere winsten kan een eenmanszaak fiscaal voordeliger zijn vanwege aftrekposten.
- Administratieve lasten: Wil je minder administratie en lagere kosten? Dan is een eenmanszaak eenvoudiger.
- Groeiambitie: Wil je externe investeerders aantrekken of je bedrijf later verkopen? Dan is een BV vaak een betere keuze.
Conclusie
Zowel een eenmanszaak als een BV hebben hun voor- en nadelen. Een eenmanszaak is aantrekkelijk vanwege de eenvoud en lage kosten, terwijl een BV betere bescherming biedt tegen aansprakelijkheid en aantrekkelijker is voor investeerders. Afhankelijk van je persoonlijke situatie, bedrijfsplannen en risicobereidheid kun je de beste keuze maken. Wil je overstappen van een eenmanszaak naar een BV? Dat kan later altijd nog, bijvoorbeeld als je bedrijf groeit en de voordelen van een BV steeds duidelijker worden.